روند هضم و جذب مواد مغذی از مواد غذایی به دلیل آب لوزالمعده تولید شده توسط پانکراس که وارد روده می شود رخ می دهد. ترشح لوزالمعده حاوی آنزیم هایی است که نقش مهمی در هضم مواد غذایی دارند.
مکانیسم تولید ، انواع و عملکردها
لوزالمعده نوعی ترشح مختلط است ، زیرا نه تنها آنزیم های گوارشی بلکه هورمون هایی را تولید می کند - انسولین ، گلوکاگون و لیپوکائین. انسولین و گلوکاگون متابولیسم کربوهیدرات را تنظیم می کنند ، و ماده لیپوکائین مانند هورمون مسئول فرآیندهای بیوشیمیایی در کبد است. هورمون ها همچنین در آب لوزالمعده وجود دارند و از هضم طبیعی در روده کوچک پشتیبانی می کنند.
هنگامی که یک کما غذا وارد اثنی عشر از لوزالمعده لوزالمعده شود ، ضربانی منتقل می شود که با خارج کردن مقدار لازم ترشح لوزالمعده به آن پاسخ می دهد. حاوی آنزیمهای لوزالمعده به صورت غیرفعال - پروآنزیمها.
مجرایی که از طریق آن آب لوزالمعده به داخل اثنی عشر 12 منتقل می شود ، مجرای Virsungieva نامیده می شود و در طول کل غده قرار دارد. در پشت لوزالمعده با اسفنکتر ادی به پایان می رسد. در بیشتر افراد ، مجاری Virsungiev به مجرای صفراوی مشترک متصل می شود و به اثنی عشر می رود.
کیسه صفرا با آزاد شدن صفرا به مواد غذایی ورودی واکنش می دهد ، که در مجرای مشترک با آب لوزالمعده مخلوط می شود. پس از این ، فعال سازی آنزیم ها برای پردازش چربی ها ، پروتئین ها و کربوهیدرات ها آغاز می شود. تحت تأثیر مواد آنزیمی ، کربوهیدراتهای پیچیده به گلوکز ، پروتئین ها به اسیدهای آمینه ، چربی ها به اسیدهای چرب و گلیسرول تجزیه می شوند.
آنزیم های لوزالمعده بیشترین میزان کار روی هضم غذا را انجام می دهند. مواد غذایی پردازش شده توسط آنزیم ها وارد روده کوچک می شوند ، جایی که مواد مغذی از طریق دیواره های روده به داخل خون جذب می شوند و آنها را به اندام ها و بافت های بدن تحویل می دهند.
از آنجا که آنزیم های تولید شده توسط لوزالمعده در جایی کار می کنند که روند هضم شدیدترین باشد ، هرگونه اختلال در اندام بر رفاه فرد تأثیر می گذارد. در روده (مدفوع ناراحت) مشکل وجود دارد ، تظاهرات سوء هاضمه وجود دارد - نفخ شکم ، نفخ و حالت تهوع. به دلیل عدم وجود آنزیم های لوزالمعده ، تعدادی از محصولات هضم نمی شوند و پانکراس ایجاد می شود.
پروتئاز
3 نوع اصلی آنزیم وجود دارد - آمیلاز ، لیپاز و پروتئیناز. آمیلازها نشاسته و کربوهیدرات ها را تجزیه می کنند ، وظیفه لیپاز هیدرولیز چربی ها است و پروتئاز مسئول تجزیه پروتئین است.
گروه پروتئاز شامل اگزوپپتیدازها است که پیوندهای پپتیدی خارجی را در پروتئین ها و پپتیدها و اندوپپتیدازها تجزیه می کنند که وظیفه هیدرولیز پیوندهای پروتئین پپتیدی داخلی را دارند. اگزوپپتیدازها شامل کربوکسی پپتیداز A و B ، آنزیم های پروتئولیتیک که پیوندهای پپتید را می شکنند و بخشی از ترشح لوزالمعده هستند.
اندوپپتیدازها پپسین ، گاستریکین و کیموزین هستند که توسط مخاط معده ترشح می شوند و پروزیمولهای پانکراس تریپسین ، کیموتریپسین و الاستاز. آنزیم های معده به طور فعال مولکول های پروتئین را تجزیه می کنند ، و اسید هیدروکلریک را تا 95 درصد کاتالیز می کنند.
در مرحله بعد ، آنزیم های لوزالمعده در کار قرار می گیرند ، علاوه بر این پروتئین ها را در روده تجزیه می کنند. اول ، تریپسین ، کیموتریپسین و الاستاز مولکول های پروتئین بزرگی را به قطعات کوچکتر - پپتیدها تجزیه می کنند. سپس تحت عمل کربوکسی پپتیداز ، پپتیدها به اسیدهای آمینه که توسط دیواره روده جذب می شوند هیدرولیز می شوند.
آب لوزالمعده حاوی 6 نوع پروتئاز است که در ساختار مرکز فعال متفاوت است:
- سرین؛
- ترئونین؛
- سیستئین؛
- آسپارتیل؛
- متالوپروتاز؛
- گلوتامین
لازم به ذکر است که پروتئازها بخشی از داروهای با آنزیمهایی هستند که برای بازگرداندن عملکرد لوزالمعده و از بین بردن علائم منفی استفاده می شوند.
آمیلاز
آنزیمهای لوزالمعده آمیلولیتیک مواد غذایی نشاسته ای را به قندهای ساده ای بنام الیگوساکاریدها تجزیه می کنند. به لطف آمیلاز است که یک غذای شیرین پسند پس از خوردن غذاهای نشاسته ای - به عنوان مثال ، برنج یا سیب زمینی - ظاهر می شود. این آنزیم همچنین در بزاق وجود دارد ، تحت تأثیر آن فرآیند هضم شروع می شود.
در حفره دهان ، نشاسته به دکسترین تقسیم می شود ، و دکسترین و مالتوز در نتیجه پردازش پلی ساکاریدها توسط آب معده تشکیل می شوند. مرحله آخر شکاف کربوهیدرات ها در اثنی عشر 12 به گلوکز و فروکتوز تحت عمل Y-amylase است.
آنزیمهای آمیلولیتیک شامل لاکتاز است که لاکتوز (قند شیر) موجود در محصولات لبنی را تجزیه می کند.
کمبود آنزیم آمیلاز ممکن است نشان دهنده پیشرفت تعدادی از آسیب شناسی ها باشد: پانکراتیت ، اوریون (اوریون) ، دیابت قندی و تومورهای پانکراس.
لیپاز
آنزیم های لیپولیتیک به عنوان یک کاتالیزور هیدرولیز لیپید عمل می کنند و چربی دریافتی در بدن را تجزیه می کنند. لیپاز در روده فعال شده و غذاهای چرب را به گلیسیرین و اسیدهای چرب بالاتر تجزیه می کند. این آنزیم به قسمتهای آبگریز و آبگریزی تقسیم می شود که منحصراً روی سطح چربی آب کار می کنند. بنابراین ، پیش نیاز هضم چربی ها ، تکه تکه شدن آنها در قطعات کوچک صفرا است - بنابراین ، سطح تماس با لیپاز افزایش می یابد.
افزایش سطح لیپاز در یک آزمایش خون برای آسیب شناسی های مختلف دستگاه گوارش و کلیه ها ، بیماری های متابولیک (دیابت قندی ، نقرس ، چاقی) ، پریتونیت و اوریون مشاهده می شود. در بعضی موارد ، شاخص لیپاز در نتیجه درمان طولانی مدت با باربیتوراتها ، مسکن های ضد مواد مخدر ، هپارین و ایندومتاسین افزایش می یابد.
اگر لیپاز کافی در بدن وجود نداشته باشد ، ممکن است علت آن کاهش عملکرد لوزالمعده ، فیبروز کیستیک (فیبروز کیستیک) ، ایجاد نئوپلاسم های بدخیم در هر ارگان غیر از لوزالمعده باشد. گاهی اوقات سطح پایین لیپاز به دلیل رژیم نامتوازن با غالب غذاهای چرب است.
تشخیص و علائم کاهش عملکرد اگزوکرین
برای تعیین اینکه پانکراس در مقادیر کافی از چه آنزیمی تولید نمی کند ، آزمایش های آزمایشگاهی انجام می شود. با توجه به نتایج آزمایش خون ، ادرار و مدفوع ، مطالعات ابزاری و همچنین با احتساب علائم موجود می توان از آماده سازی آنزیم استفاده کرد.
استانداردهای محتوای آنزیم ها به شرح زیر است:
- خون: آمیلاز - 29-99 ، لیپاز - 22-66 ، تریپسین - 19.7 - 30.3 میلی گرم در لیتر؛
- سرم خون: الاستاز - 01 - 4 نانوگرم در میلی لیتر؛
- ادرار: آمیلاز (دیاستاز) - حداکثر 100 واحد در لیتر؛
- coprogram: الاستاز - از 200 میکروگرم در گرم.
آنزیمهای لوزالمعده در سلولهای آكینار لوزالمعده تولید می شوند ، سپس از طریق كوچكترین لوله ها وارد مجاری بزرگتر می شوند كه مجرای اصلی را تشکیل می دهد - Virsungov
کمبود آنزیم های پانکراس منجر به نقض جدی عملکرد دستگاه گوارش و کل بدن می شود. در صورت تولید بیش از حد آنزیم ها ، التهاب حاد لوزالمعده تشخیص داده می شود - پانکراس. کاهش سنتز آنزیم ها به معنای انتقال بیماری به شکل مزمن است.
دلایل زیر می تواند منجر به ایجاد تغییرات التهابی و مخرب در لوزالمعده و جایگزینی بافت غده ای با بافت فیبری شود:
- پرخوری و سوء استفاده از غذاهای چرب ، مشروبات الکلی؛
- وجود نئوپلاسم ها - کیست ، تومور (خوش خیم و بدخیم) ، فیبروز.
- آسیب شناسی اثنی عشر و مجاری صفراوی.
- جراحی لوزالمعده.
با کمبود آنزیم ها ، تعدادی از علائم مشخصه پدید می آید:
- چند وجهی (مقادیر زیادی از مدفوع دفع شده).
- مدفوع شل مانند فرنی از رنگ خاکستری با سطح براق ، روغنی و بوی نامطبوع.
- وجود قطعات غذایی غیر قابل هضم در مدفوع.
- احساس پر بودن معده و حالت تهوع ، سوزش سر دل؛
- طعم بد دهان؛
- کاهش اشتها؛
- نفخ شکم ، مواج در معده.
- کاهش وزن ، کم خونی ، ضعف ، بی خوابی و سردرد.
- درد شکم بعد از خوردن غذا؛
- عدم تحمل غذاهای چرب و تند.
از آنجا که سنتز لیپاز در درجه اول کاهش می یابد ، اختلال مدفوع یکی از اولین است - این ماده چسبناک یا نیمه مایع می شود. شایان ذکر است که این علائم هم با وجود آنزیم اضافی و هم با کمبود تقریباً یکسان است. با این وجود ، در صورت تولید بیش از حد آنزیم ها ، ممکن است دمای بدن افزایش یابد و سندرم درد تیز ، تلفظ شود.
نقض عملکرد اگزوکرین لوزالمعده به درمان اجباری احتیاج دارد ، زیرا می تواند منجر به ایجاد بیماری های قابل ملاحظه ای مانند نکروز لوزالمعده ، زخم معده ، هپاتیت و سیروز شود.
داروهای حاوی آنزیم
آنزیم های لوزالمعده طبق نتایج معاینه و بر اساس علائم موجود تجویز می شود. دوز و رژیم دوز بستگی به سن و وزن بیمار و همچنین به شکل بیماری بستگی دارد. در درمان جایگزینی آنزیم از داروهایی استفاده می شود که شامل لیپاز ، آمیلاز و تریپسین هستند. این ، قبل از هر چیز ، پانکراتین و مشتقات آن است - کرئون ، مزیم فورت ، پانگلول ، پانزیترات و غیره.
بیشتر اوقات ، پزشکان توصیه می کنند که کرئون مصرف کنند ، زیرا بهتر جذب می شود و مزایای قابل توجهی دارد. کرئون در قرص موجود نیست ، اما در کپسول هایی با محافظت مضاعف وجود دارد. هر کپسول حاوی میکرو میکروسفرهای زیادی است که تحت تاثیر تهاجمی اسید هیدروکلریک معده از بین نمی روند و به مقصد می رسند - در روده ها. علاوه بر این ، ترکیب کرئون شامل دی متیکون است که تشکیل گاز را کاهش می دهد.
تعدادی از داروها دارای ترکیب ترکیبی هستند که همراه با اجزای صفراوی است. آنها برای اختلالات همزمان کبد و مثانه تجویز می شوند. داروهای ترکیبی شامل Festal ، Digestal ، Kotazim Forte ، Enzistal است.
unienzyme بر اساس آنزیم های گیاه Papain باعث هضم کامل پروتئین ها ، چربی ها و کربوهیدرات ها می شود ، دارای خاصیت جذب گاز ، ملین و سرکوب کننده گاز است.
در پانکراتیت حاد ابتدا از مهارکننده های آنزیمی که سرکوب فعالیت لوزالمعده - سوماتوستاتین ، کنتریک ، اینژیتریل ، گلوکاگون ، گوردوکس و… است استفاده می شود و پس از متوقف کردن علائم حاد ، آنها به داروهای حاوی آنزیم تبدیل می شوند.
در صورت بروز خطا در تغذیه یا علائم خفیف پانکراس ، می توان از آنزیم های گیاهی استفاده کرد - به عنوان مثال ، اورزا ، پپفیز ، یونیزیم ، ووبنزیم ، سولیزیم ، ابومین.
فواید رژیم غذایی
برای به دست آوردن حداکثر اثر از درمان با عوامل آنزیم ، به رژیم غذایی مناسب نیاز دارید. این است که بر اساس اصول رژیم شماره 5 ، بهبود قابل توجهی را تسریع می کند:
- کسری - تعداد وعده های غذایی در روز کمتر از 5 نیست.
- وزن یک وعده نباید از 200 گرم تجاوز کند.
- تمام ظروف بخارپز می شوند ، در فر یا جوش می آیند.
- دمای غذا - حدود 35-40 درجه؛
- چرب ، سرخ شده ، الکل ممنوع است.
گوشت بخار و ماهی انواع کم چرب ، تخم مرغ ، گندم سیاه ، جو دوسر ، سیب ، موز و پنیر کلوچه برای استفاده توصیه می شود.
برای بازگرداندن عملکرد لوزالمعده از طریق آماده سازی آنزیم ، معاینه لازم است. براساس نتایج بدست آمده برای هر بیمار ، یک رژیم درمانی فردی و دوز داروها انتخاب می شود.